| Notater |
- Om Helge og Ola på Flåto
Helge frå Hovdestul stod til konfirmasjon 15 år gamal med karakteren "Mg God" og Ole som budde på Espeset då han vart konfirmert fekk karakteren Godt.
Ungkar og "husmandsøn" Ole Hansen og Pige og "gårdmandsdatter" Helge Olsdatter gifta seg i april 1874. I august samme året kom fyrste sonen, Ole, til verden.
Aller fyrst ein liten oppklaring om namnet Helge. Helge er eit jentenamn som vel ikkje finst lenger. I Hovin blei det uttala "Hælge" med tjukk "l". Nokon prestar skreiv på denne tida framleis Helge, men etter kvart byrja dei å skrive Helga, så for Hælge Flåto finn vi begge variantane. Denne familien viser også tydeleg kor viktig det var å kalle opp barna etter besteforeldra. Detfor blei det to som heiter Hans etter farfar og to som heiter Ole etter morfar. Om eit av barna skulle døy så fantes det ein til som kunne bæra namnet vidare. Det er jo ikkje til å koma frå at i slekta frå Flåto er det framleis svært mange Hans og Ole.
I 1832 kjøpte Ole Taraldsson Hovdestul garden Flåto for 300 spd. Flåto var vel mest ein husmannsplass å rekne på den tida. Under folketeljinga for 1865 finn vi Helge på Hovdestul som ugift dotter.
Helge kjøpte Flåto to år seinare av far sin i 1867 for ½ føderåd, verdsett til 17 spd. og 30 skill. Det blei sagt at Helge var ei flink gardkjerring.
Om Ola står det i Hovinsoga: "Ola Hansson Flåto d.e. var ein hendig og driftig kar, tømmermann og smed, som heldt jord og hus i god stand. Særleg er han kjend som smed som fekk særs kvass egg i alle eggjarn han smidde, knivar, ljåar og økser." Vidare står det at han kjøpte tilbake skogen til Flåto frå Svein Graver. Svein Graver hadde kjøpt skogen av Cappelen. Ola kjøpte også Stene med skog, og overdrar denne til sønene Hans d.e. og Ola d.y.
I 1900 er det folketelling og da finn vi Ola og Helge på Nord Dårud. Ola er jordbruger, tømmermand og smed og dei to gutane Hans og Hans driv med gaardsarbeide og træskning. Det er no eldste sonen Ole som bur på Flåto saman med systera Margit og broren Halvor. Kvifor dei budde på Nord Dårud er ikkje godt å seie. Kanskje dei leigde jorda, eller kanskje dei budde der medan Ole, som var tømmermann og smed, hadde eit oppdrag? I 1910 er dei i alle fall tilbke på Flåto.
Ola og Helga overdrog Flåto til eldste sonen Ola Olsson i 1920, men fekk fradelt eit stykke av innmarka, Flatin, og busette seg der. Dette var vel heller eit skifte, for både Ola, Helge og sonen Hans døyr i tida omkring Spanskesjuken i 1918.
Hausten 1918 og vinteren 1919 herja spanskesjuken i Norge. Den kom til Hovin og Flåto også. I løpet av ei veke dør tre familiemedlemmar. Den 26. november dør Ola av lungesott, to dagar etter dør sonen Hans av spanskesjuken. Den 4. desember må Helge gje tapt for "hjertelammelse" 75 år gamal. [2]
|
